Củ bình vôi là phần củ xuất hiện ngay bên cạnh rễ của cây bình vôi (thuộc chi Stephania). Cây bình vôi có tính ưa sáng, thường được tìm thấy ở các tỉnh ở vùng núi có đá vôi ở phía Bắc.
Khi được dùng trong các bài thuốc y học cổ truyền, củ bình vôi thường được thái mỏng, phơi hoặc sấy khô. Các thầy thuốc Đông Y ghi chép lại củ bình vôi có vị đắng, hăng và rất lạnh, tác dụng lên bàng quang, thận, và tì.
1Tác dụng an thần
An thần, gây ngủ là một tác dụng được biết đến nhiều nhất của củ bình vôi.
Các nghiên cứu về thành phần hóa học của củ bình vôi chỉ ra rằng trong vị thuốc này có chứa một lượng lớn L-tetrahydropalmatin (hay còn gọi là Rotundin).
Đây là một hoạt chất kích thích an thần phổ biến. Nhờ vậy, sử dụng củ bình vôi sẽ giúp cơ thể vào trạng thái thư giãn, giúp bạn đi vào giấc ngủ nhanh hơn, và chất lượng giấc ngủ tốt hơn.
2Ngăn ngừa hội chứng rối loạn tiêu hóa
Bên cạnh tác dụng an thần, củ bình vôi còn được sử dụng trong các bài thuốc ngăn ngừa chứng rối loạn tiêu hóa hoặc ngộ độc thực phẩm.
Một cách dùng bạn có thể tham khảo là ngâm rượu hoặc sắc lấy nước, sau đó uống với liều lượng nhỏ từ 3 – 6g cho người lớn, và khoảng 0,02 – 0,03g cho trẻ nhỏ. Tuy nhiên, bệnh nhân được khuyên là không nên lạm dụng củ bình vôi để điều trị rối loạn tiêu hóa vì hàm lượng dược tính của củ bình vôi là rất cao.
3Hỗ trợ điều trị bệnh gút
Thành phần hóa học L-tetrahydropalmatin (hay còn gọi là Rotundin) có trong củ bình vôi được các nghiên cứu chứng minh rằng có tác dụng hỗ trợ cải thiện các triệu chứng của bệnh gút.
Để giảm các triệu chứng gút bằng củ bình vôi, bạn rửa và cạo sạch lớp vỏ bên ngoài của củ, sau đó thái mỏng, sấy khô và nghiền nhỏ thành bột mịn, rồi bảo quản trong lọ thủy tinh đậy kín nắp. Mỗi lần dùng khoảng 3 – 6g bột hãm với nước sôi và uống ngay sau khi pha.
4Cải thiện chứng mất ngủ
Trong củ bình vôi có chứa một hoạt chất gọi là cepharanthin có tác dụng giãn mạch và tăng sản sinh kháng thể.
Nhờ hoạt chất này, củ bình vôi có khả năng giúp cơ thể thư giãn, điều hòa hệ tuần hoàn, làm người sử dụng dễ chìm vào giấc ngủ hơn. Từ đó, nó sẽ giúp cải thiện chứng mất ngủ hiệu quả.
Một bài thuốc trị mất ngủ phổ biến có sử dụng củ bình vôi gồm các thành phần: củ bình vôi 8g, hạt sen, long nhãn, nhân hạt táo chua (sao) mỗi vị 10 – 15g, lá vông 12g. Sắc uống ngày 1 thang, uống trong ngày và trước khi ngủ 30 phút.
Bạn có thể hỏi ý kiến của bác sĩ y học cổ truyền để biết thêm một số bài thuốc từ bình vôi.
5Trị viêm nhiễm đường hô hấp
Củ bình vôi còn được các thầy thuốc y học cổ truyền sử dụng trong những bài thuốc trị viêm nhiễm đường hô hấp hoặc viêm phế quản.
Cụ thể, củ bình vôi kết hợp với huyền sâm, cát cánh, và trần bì sẽ có tác dụng chống lại viêm nhiễm hô hấp, viêm họng và viêm phế quản.
Bạn có thể hỏi ý kiến của bác sĩ y học cổ truyền để chế biến và sử dụng phương thuốc này an toàn và hiệu quả.
Xem thêm: Đương quy là gì? Công dụng, cách dùng, lưu ý khi sử dụng
Bài viết trên đây đã cung cấp thông tin về những tác dụng tuyệt vời của củ bình vôi đối với sức khỏe con người. Nếu thấy bài viết này hay và bổ ích, hãy chia sẻ ngay cho bạn bè và người thân của bạn nhé!
Nguồn: Thầy thuốc Việt Nam
