Hở van ba lá

Hở van ba lá là gì? 

Van ba lá nằm ở giữa tâm thất và tâm nhĩ phải của tim. Khi tâm nhĩ co lại để bơm máu về tâm thất thì van ba lá sẽ mở ra, và van sẽ đóng lại để ngăn máu chảy ngược về tâm nhĩ.

Hở van ba lá là tình trạng van ba lá ở tim đóng không chặt làm cho máu chảy ngược về tâm nhĩ. Một người được sinh ra, đôi khi đã bị hở van ba lá (bệnh tim bẩm sinh) hoặc có thể do bất thường van tim vì những tình trạng sức khỏe khác gây ra. Tùy thuộc và trường hợp mà bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị khác nhau.

Hở van ba lá có 4 mức độ khác nhau:

• Hở van ba lá 1/4: Mức độ nhẹ, thường là hở van sinh lý và không cần phải điều trị.
• Hở van ba lá 2/4: Mức độ trung bình, nếu có triệu chứng cần phải điều trị bằng thuốc.
• Hở van ba lá 3/4: Mức độ nặng, nếu điều trị với thuốc mà không đáp ứng thì cần phải phẫu thuật.
• Hở van ba lá 4/4: Mức độ rất nặng, thường ở mức độ này cần phải phẫu thuật, điều trị thay thế.

Những dấu hiệu và triệu chứng của Hở van ba lá

Thông thường, hở van ba lá không gây ra những triệu chứng gì nếu tình trạng nhẹ. Tuy nhiên khi tình trạng trở nên nghiêm trọng, người bệnh sẽ gặp một vài dấu hiệu sau:

• Mệt mỏi;
• Mạch đập bất thường (loạn nhịp tim);
• Xung huyết ở cổ;
• Đau tức ngực, khó thở xảy ra khi hoạt động;
• Lượng nước tiểu ít;
• Sưng ở bụng, chân hoặc tĩnh mạch cổ.

Biến chứng có thể gặp khi bị Hở van ba lá

Nếu tình trạng ở mức độ nhẹ, bệnh chỉ ảnh hưởng tới chất lượng sống của người bệnh. Tuy nhiên, khi bệnh đã trở nặng mà không kịp thời điều trị sẽ gây ra một số biến chứng nguy hiểm như:

• Suy tim;
• Hình thành huyết khối;
• Rung nhĩ;
• Đột quỵ.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Hở van ba lá là một bệnh diễn tiến và có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm nếu không kịp thời điều trị. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, người bệnh nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bệnh nhân mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân dẫn đến Hở van ba lá

Hở van ba lá thường là do van ba lá bị hở bẩm sinh hoặc do những bệnh lý sức khỏe gây ra.

Hở van ba lá do bẩm sinh: Những dị tật bẩm sinh như viêm cơ tim, u tim, viêm nội tâm mạc do nhiễm trùng, dị tật Ebstein, dị chứng thấp tim, sa van ba lá do thoái hóa chất nhầy, vôi hóa vòng van ba lá,…

Hở van ba lá do những bệnh lý sức khỏe gây ra: Nhiễm trùng do vi khuẩn không được điều trị, bệnh cơ tim giãn, suy tim trái, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, hẹp van động mạch phổi, tăng huyết áp, tăng áp động mạch phổi, xạ trị, lupus ban đỏ, xạ trị hoặc do tác dụng phụ của một số thuốc.

Những ai có nguy cơ mắc phải (bị) Hơ van ba lá?

Hầu hết tất cả mọi đối tượng, lứa tuổi đều có khả năng bị hở van ba lá.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc (bị) Hở van ba lá

Các yếu tố làm tăng nguy hở van ba lá:

• Dị tật tim bẩm sinh, ví dụ như dị tật Ebstein;
• Bị đau tim hoặc suy tim;
• Tăng huyết áp;
• Tăng áp động mạch phổi;
• Cơ tim suy yếu;
• Bị nhiễm trùng gây ảnh hưởng tới tim, như viêm nội tâm mạc nhiễm trùng;
• Bức xạ ở vùng ngực;
• Sử dụng một số loại thuốc như thược điều trị chứng đau nửa đầu, bệnh Parkinson.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán Hở van ba lá

Hở van ba lá thường diễn ra một cách âm thầm mà không có triệu chứng gì nếu bệnh ở mức độ nhẹ. Bệnh thường được phát hiện khi làm những xét nghiệm hình ảnh của tim vì một lý do khác.

Tuy nhiên, nếu người bệnh có những dấu hiệu bị hở van tim. Bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng, hỏi những triệu chứng và thực hiện một vài xét nghiệm để chuẩn đoán chính xác về bệnh.

• Siêu âm tim: Thường được sử dụng trong chẩn đoán hở van ba lá. Siêu âm cho thấy cấu trúc của tim và van tim. Thông qua đó bác sĩ có thể thấy được dòng máu chảy của tim để đo lường mức độ nghiêm trọng của bệnh.
• MRI tim: Để xác định mức độ nghiêm trọng của bệnh và đánh giá kích thước cũng như chức năng của tâm thất phải.
• Điện tâm đồ (ECG hoặc EKG): Kiểm tra những thay đổi trong hệ thống hoạt động của tim ví dụ như nhịp tim bất thường.
• X-quang phổi: Kiểm tra tình trạng của phổi. Khi hở van ba lá, máu bị chảy ngược xuống tâm nhĩ mà không theo động mạch phổi để lên phổi trao đổi khí được.
• Thông tim: Thường ít thực hiện để chẩn đoán hở van ba lá.

Điều này rất quan trọng để có thể tìm ra nguyên nhân gây bệnh để giúp bác sĩ điều trị càng sớm càng tốt.

Phương pháp điều trị Hở van ba lá hiệu quả

Tùy thuộc vào nguyên nhân cũng như triệu chứng và mức độ của bệnh mà bác sĩ sẽ đưa ra những phương pháp điều trị khác nhau. Mục tiêu của việc điều trị là:

• Giảm những triệu chứng;
• Ngăn ngừa biến chứng xảy ra;
• Cải thiện chất lượng của cuộc sống.

Điều trị bằng thuốc

Thuốc được sử dụng điều trị hở van ba lá thường dùng là:

• Thuốc lợi tiểu: Loại bỏ chất lỏng dư thừa ra khỏi cơ thể.
• Thuốc chống loạn nhịp tim để kiểm soát nhịp tim.
• Thuốc kiểm soát suy tim.

Phẫu thuật hoặc thủ thuật khác

Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh mà bác sĩ sẽ đưa ra những phương pháp phẫu thuật khác nhau:

• Sửa chữa van tim ba lá: Bác sĩ sẽ rạch một vết rách trên van, sau đó định hình lại hoặc loại bỏ mô để giúp cho van có thể đóng chặt hơn.
• Thay van ba lá: Nếu van không sửa chữa được, bác sĩ sẽ chỉ định thay van ba lá cơ học hoặc van làm từ mô tim của lợn, bò hoặc người. Tuy nhiên, người bệnh phải dùng thuốc chống thải ghép và chống đông.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của Hở van ba lá

Chế độ sinh hoạt:

• Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ trong việc điều trị;
• Duy trì lối sống tích cực, hạn chế sự căng thẳng;
• Liên hệ ngay với bác sĩ khi cơ thể có những bất thường trong quá trình điều trị;
• Thăm khám định kỳ để được theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn tiến của bệnh và để bác sĩ tìm hướng điều trị phù hợp trong thời gian tiếp theo nếu bệnh chưa có dấu hiệu thuyên giảm.

Phương pháp phòng ngừa Hở van ba lá hiệu quả

Để phòng ngừa bệnh hiệu quả, bạn có thể tham khảo một số gợi ý dưới đây:

• Kiểm soát huyết áp tốt;
• Hạn chế sử dụng chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, cafe,…
• Kiểm soát lượng cholesterol trong máu;
• Ăn nhạt nhất có thể, ăn nhiều rau xanh, trái cây chứa vitamin tốt cho tim;
• Tập thể dục để nâng cao sức khỏe, nhưng tập ở mức độ vừa phải;
• Giữ cân nặng ổn định, giảm cân nếu cần thiết;
• Tránh để cơ thể căng thẳng, lo âu kéo dài;
• Hạn chế để cơ thể bị bệnh nhiễm trùng;
• Kiểm tra sức khỏe thường xuyên nếu có những bệnh lý liên quan tới tim.