Viêm đại tràng nên ăn gì để bệnh thuyên giảm? Các lưu ý trong ăn uống

Viêm đại tràng là gì? Triệu chứng viêm đại tràngViêm đại tràng là một bệnh viêm ruột (IBD) gây ra các tổn thương viêm và loét bên trong đường tiêu hóa, những tổn thương này có thể khu trú một vùng hay lan rộng nhiều khu vực trong đại tràng.

Có nhiều nguyên nhân gây ra viêm đại tràng và bệnh có thể xảy ra ở nhiều lứa tuổi. Các triệu chứng viêm đại tràng khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của ổ viêm và vị trí xảy ra viêm nhiễm. Các dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm:

  • Tiêu chảy, thường có máu hoặc mủ.
  • Đau bụng âm ỉ hoặc dữ dội, đau trực tràng, chảy máu trực tràng.
  • Mệt mỏi, sụt cân, sốt (trong trường hợp nhiễm khuẩn).
  • Viêm đại tràng cấp tính: đau quặn thắt bụng dưới, dọc theo khung đại tràng, đầy hơi, chướng bụng; tiêu chảy, phân có thể kèm máu, đi nhiều lần trong ngày; chán ăn, mệt mỏi, có thể kèm sốt nhẹ, mất nước, rối loạn điện giải (trong trường hợp nguyên nhân gây viêm là lỵ amip, lỵ trực khuẩn).
  • Viêm đại tràng mãn tính: đau bụng âm ỉ, kéo dài ở nửa khung đại tràng trái và hai hố chậu, cơn đau sẽ giảm bớt sau khi đi đại tiện; phân lỏng và đi nhiều lần trong ngày, cũng có trường hợp táo bón, phân lẫn máu hoặc nhầy; cơ thể mệt mỏi, suy nhược, sụt cân.[1]

Viêm đại tràng gây ra các tổn thương viêm và loét trong ống tiêu hoá.

Viêm đại tràng gây ra các tổn thương viêm và loét trong ống tiêu hoá.

1Viêm đại tràng nên ăn gì?

Các loại sữa chua lên men tự nhiên

Sữa chua là một loại thực phẩm chứa rất nhiều lợi khuẩn Probiotics. Lợi khuẩn này giúp cho hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn và giúp cải thiện hệ miễn dịch của cơ thể.

Những người bị viêm đại tràng sau một thời gian sử dụng kháng sinh để điều trị đã vô tình diệt luôn cả những lợi khuẩn có lợi trong ruột. Điều này dễ dẫn đến bị rối loạn tiêu hóa, tạo cơ hội cho các triệu chứng của bệnh viêm đại tràng bùng phát mạnh mẽ hơn. Chính vì thế việc sử dụng thực phẩm có chứa nhiều lợi khuẩn Probiotics là một điều vô cùng cần thiết cho người bị viêm đại tràng.

Sữa chua chứa rất nhiều Probiotics, có lợi cho sức khoẻ của hệ tiêu hoá.

Sữa chua chứa rất nhiều Probiotics, có lợi cho sức khoẻ của hệ tiêu hoá.

Cá hồi

Cá hồi là một loại thực phẩm chứa rất nhiều Omega 3, là một loại axit béo rất tốt cho hệ thần kinh, tim mạch. Không những thế axit béo trong cá hồi còn có tác dụng làm giảm các triệu chứng viêm hiệu quả. Vì lẽ đó mà đây là loại thực phẩm rất thích hợp sử dụng cho người viêm đại tràng.

Điều cần lưu ý là hệ tiêu hóa của người bị viêm đại tràng sẽ hoạt động kém hơn bình thường. Vì thế khi ăn cá hồi cần phải nấu chín kỹ, không nên ăn sống vì sẽ dễ dẫn đến bị đau bụng.

Cá hồi là thực phẩm giúp giảm triệu chứng viêm hiệu quả.

Cá hồi là thực phẩm giúp giảm triệu chứng viêm hiệu quả.

Các loại bí

Tất cả các quả thuộc họ bí đều là sự lựa chọn tốt cho sức khỏe của con người. Bên trong các loại bí có chứa lượng nhiều chất xơ, chất chống oxy hóa và vitamin C. Trong đó chất xơ làm tăng sự co bóp của ruột giúp cho phân di chuyển trong ruột nhanh chóng và thuận lợi hơn. Bên cạnh đó trong các loại bí còn chứa chất chống oxy hóa giúp phần thúc đẩy quá trình làm lành tổn thương do viêm gây ra diễn ra nhanh hơn.

Bí là thực phẩm chứa nhiều chất xơ và vitamin.

Bí là thực phẩm chứa nhiều chất xơ và vitamin C.

Trứng

Đây là một thực phẩm được khuyên dùng cho những người bị viêm đại tràng, ngay cả trong quá trình bùng phát bệnh vẫn có thể sử dụng được. Trứng là loại thực phẩm cung cấp rất nhiều protein, vitamin nhóm B rất nhiều cho cơ thể. Trứng mềm, dễ tiêu hóa nên được hấp thụ nhanh chóng vào cơ thể. Chính vì thế đặc biệt thích hợp sử dụng cho những trường hợp khó khăn trong việc cân bằng chất dinh dưỡng khi bị viêm đại tràng.

Trứng là thực phẩm có thể sử dụng ngay cả khi người bệnh đang bị viêm đai tràng cấp.

Trứng là thực phẩm có thể sử dụng ngay cả khi người bệnh đang bị viêm đại tràng cấp.

Quả bơ

Các chất béo không bão hoà trong bơ cực kỳ tốt cho cơ thể. Đặc biệt, bơ là loại quả phù hợp để chống lại tình trạng thiếu dinh dưỡng cho bệnh nhân viêm đại tràng. Những người mắc bệnh đại tràng mạn tính lâu năm, cơ thể suy nhược, gầy yếu nên bổ sung bơ vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày của mình.

Bơ giúp tăng cường dinh dưỡng hiệu quả cho bệnh nhân viêm đại tràng.

Bơ giúp tăng cường dinh dưỡng hiệu quả cho bệnh nhân viêm đại tràng.

Thực phẩm giàu chất xơ

Khi người bệnh có triệu chứng bị táo bón thì việc bổ sung các loại rau củ quả chứa nhiều chất xơ, vitamin và muối khoáng có tác dụng giúp quá trình tiêu hoá diễn ra thuận lợi hơn, giảm các triệu chứng táo bón, làm phân mềm và dễ dàng được đẩy ra ngoài. Có thể sử dụng các thực phẩm giàu chất xơ như: rau cải, rau muống, rau ngót, bí,…

Tuy nhiên đối với những người có triệu chứng tiêu chảy thì nên sử dụng các thực phẩm chứa ít chất xơ như: chuối, dưa hấu, trái cây nấu chín,… Bởi vì trong quá trình bị tiêu chảy cơ thể sẽ bị mất nước dẫn đến chất xơ không hấp thụ được nước nên vẫn giữ được vẫn còn độ cứng, lúc này chất xơ sẽ trở thành một tác nhân gây tổn thương cho thành ruột.

Chất xơ giúp quá trình tiêu hoá diễn ra thuận lợi hơn.

Chất xơ giúp quá trình tiêu hoá diễn ra thuận lợi hơn.

Trái cây và rau củ

Các loại rau bí như bí ngô, bí xanh, bí đao,.. đều là những thực phẩm tốt cho sức khoẻ của người bệnh. Bởi lẽ trong thành phần những loại rau này chứa rất nhiều chất xơ hoà tan, giúp đường ruột khoẻ mạnh, chống lại viêm loét và tổn thương do bệnh gây ra.

Các loại trái cây, rau củ như cà rốt, đu đủ chín, gấc, khoai lang,… cũng rất tốt với người viêm đại tràng, do hàm lượng vitamin A có trong những thực phẩm này có khả năng sát trùng đường ruột, củng cố chức năng của hệ miễn dịch,cải thiện các triệu chứng táo bón, chống lại sự nhiễm trùng và thúc đẩy tăng sinh các tế bào mới.

Cà rốt là một trong những thực phẩm rất tốt cho người viêm đại tràng.

Cà rốt là một trong những thực phẩm rất tốt cho người viêm đại tràng.

Thực phẩm giàu canxi

Canxi ngoài vai trò cấu trúc xương còn có tác động trong quá trình thúc đẩy và hồi phục các mô. Vì vậy, thực hiện chế độ ăn chứa thực phẩm giàu canxi như sữa, đậu nành, tôm,… khi đang bị viêm đại tràng và đặc biệt sau khi phẫu thuật là một điều cần thiết.[2]

Canxi giúp hồi phục các mô bị tổn thương hiệu quả.

Canxi giúp hồi phục các mô bị tổn thương hiệu quả.

2Viêm đại tràng kiêng ăn gì?

Các sản phẩm có đường lactose

Lactose là một loại đường có trong các sản phẩm chứa sữa như sữa , phô mai và sữa chua. Một số người viêm đại tràng có thể gặp triệu chứng không dung nạp lactose, khiến tình hình bệnh trở nên xấu đi.

Một số bệnh nhân không dung nạp lactose có thể làm tình trạng viêm đại tràng xấu đi.

Một số bệnh nhân không dung nạp lactose có thể làm tình trạng viêm đại tràng xấu đi.

Thịt đỏ và thịt chế biến sẵn

Các loại thịt đỏ (thịt bò, thịt cừu, thịt bê,..) và thịt chế biến sẵn (thịt hộp, thịt nguội, thịt xông khói, xúc xích,…) có thể gây gia tăng sự viêm nhiễm trong đại tràng.

Chất phụ gia trong các loại thực phẩm chế biến sẵn cũng có thể là một trong những nguyên nhân gây viêm nhiễm. Những người bị viêm đại tràng hạn chế ăn những thực phẩm này để tránh các triệu chứng bệnh trở nên xấu đi, gây khó khăn cho quá trình điều trị.

Thịt chế biến sẵn có thể làm tăng sự viêm nhiễm trong viêm đại tràng.

Thịt chế biến sẵn có thể làm tăng sự viêm nhiễm trong viêm đại tràng.

Rượu

Đồ uống có cồn như rượu , bia có thể gây tiêu chảy, làm các triệu chứng viêm loét đại tràng phức tạp hơn.

Không nên sử dụng rượu, bia khi bị viêm đại tràng.

Không nên sử dụng rượu, bia khi bị viêm đại tràng.

Đồ uống có ga

Đồ uống có ga có thể gây kích ứng đường tiêu hóa và gây đầy hơi, làm cho các triệu chứng viêm đại tràng trở nên nặng nề hơn.

Đồ uống có ga gây kích ứng tiêu hoá, đầy hơi, không có lợi cho người viêm đại tràng.

Đồ uống có ga gây kích ứng tiêu hoá, đầy hơi, không có lợi cho người viêm đại tràng.

Thực phẩm giàu chất béo

Người bị viêm loét đại tràng nên hạn chế các loại thực phẩm giàu chất béo như bơ, thịt mỡ, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ,… Những thực phẩm này dễ gây đầy hơi, chướng bụng, có thể kích thích tình trạng loét nặng hơn.

Người viêm đại tràng nên hạn chế các thực phẩm dầu mỡ, chiên rán.

Người viêm đại tràng nên hạn chế các thực phẩm dầu mỡ, chiên rán.

Thực phẩm cay

Thức ăn cay có thể kích hoạt hoặc làm trầm trọng thêm cơn viêm đại tràng. Hãy bỏ những thực phẩm cay, nóng ra khỏi khẩu phần ăn khi bị viêm đại tràng nhé.

Đồ ăn cay có thể kích hoạt cơn đau của viêm đại tràng.

Đồ ăn cay có thể kích hoạt cơn đau của viêm đại tràng.

Thực phẩm có đường

Bánh ngọt, kẹo và các sản phẩm có đường, đặc biệt là đường hoá học có thể gây bùng phát viêm loét đại tràng, bệnh nhân sẽ cảm thấy đầy hơi, khó chịu, ợ nóng hay thậm chí tiêu chảy.

Bánh, kẹo và các sản phẩm có đường không hề tốt cho người viêm đại tràng.

Bánh, kẹo và các sản phẩm có đường không hề tốt cho người viêm đại tràng.

Thực phẩm có chất xơ không hòa tan

Các loại rau xanh như bông cải xanh , các loại hạt , ngũ cốc nguyên hạt và trái cây còn nguyên vỏ có thể làm tăng số lần đi đại tiện, tăng lượng khí trong cơ thể và có thể xuất hiện những cơn đau quặn bụng.[3]

Ngũ cốc nguyên hạt có thể làm tăng số lần đi đại tiện với người viêm đại tràng.

Ngũ cốc nguyên hạt có thể làm tăng số lần đi đại tiện với người viêm đại tràng.

3Lưu ý trong chế độ ăn cho người bị viêm đại tràng

  • Thực hiện chế độ ăn Low-residue: Một chế độ ăn ít chất xơ đôi khi có thể giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh viêm loét đại tràng trong giai đoạn cấp. Những chế độ ăn này giúp giảm số lượng và tần suất phân mà cơ thể thải ra. Có thể sử dụng một số thực phẩm như: bánh mì trắng, gạo trắng, mì ống (ít chất xơ), rau đã nấu chín (bỏ cọng),thịt nạc, cá, trứng.
  • Ăn nhiều bữa nhỏ: chia các bữa chính thành nhiều bữa ăn nhỏ trong ngày có thể giảm áp lực lên đại tràng, giúp kiểm soát các triệu chứng hiệu quả.
  • Uống nhiều nước: viêm đại tràng có thể khiến cơ thể bị mất nước do tiêu chảy, vì vậy hãy uống nhiều nước, tốt nhất là nước lọc, không sử dụng caffeine, rượu và đồ uống có ga.
  • Dùng thực phẩm bổ sung: cơ thể có thể thiếu hụt vitamin và khoáng chất khi bị viêm đại tràng. Hãy nhờ đến sự giúp đỡ của bác sĩ hay chuyên gia dinh dưỡng để có kế hoạch bổ sung phù hợp.[4]

Chế độ ăn Low - giúp giảm nhu cầu lên hệ thống tiêu hoá.

Chế độ ăn Low-residue giúp giảm nhu cầu lên hệ thống tiêu hoá.

4Khi nào cần gặp bác sĩ?

Dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Hãy gặp bác sĩ nếu gặp phải những dấu hiệu và triệu chứng như:

  • Đau bụng.
  • Máu trong phân.
  • Tiêu chảy liên tục không đáp ứng với thuốc.
  • Sốt không rõ nguyên nhân kéo dài hơn một hoặc hai ngày.

Mặc dù viêm loét đại tràng thường không gây tử vong nhưng đây là một căn bệnh nghiêm trọng. Trong một số trường hợp, viêm loét đại tràng có thể gây ra các biến chứng đe dọa tính mạng.

Hãy gặp bác sĩ khi có những dấu hiệu của viêm đại tràng.

Hãy gặp bác sĩ khi có những dấu hiệu của viêm đại tràng.

Các bệnh viện uy tín

  • Tại Hà Nội: Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai,…
  • Tại TP Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Đại học Y dược TP HCM, Bệnh viện Nhân dân 115, Bệnh viện Bình Dân,…

5Lời khuyên dành cho người viêm đại tràng

Duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học

Hãy bổ sung rau xanh, trái cây vào thực đơn hằng ngày, uống đủ 2 lít nước, hạn chế sử dụng rượu bia, các loại thực phẩm dầu mỡ, thực phẩm cay nóng, đồ tái sống… để duy trì một hệ tiêu hóa khỏe mạnh.

Chế độ ăn uống khoa học giúp duy trì hệ tiêu hoá khoẻ mạnh.

Chế độ ăn uống khoa học giúp duy trì hệ tiêu hoá khoẻ mạnh.

Xây dựng giờ giấc sinh hoạt hợp lý

Dành cho bản thân thời gian nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc, tránh thức khuya giúp nâng cao sức khoẻ về thể chất lẫn tinh thần, từ đó cũng cải thiện chức năng của nhiều cơ quan trong cơ thể, trong đó có đại tràng.

Tạo cho bản thân thói quen đi vệ sinh mỗi ngày vào một khung giờ cố định, nhất là những bệnh nhân hay bị táo bón do viêm đại tràng, có thể giúp hoạt động của hệ tiêu hoá diễn ra đều đặn, giảm các bệnh trên hệ thống tiêu hoá.

Nghỉ ngơi thư giản giúp cải thiện chức năng của các cơ quan trong cơ thể, trong đó có đại tràng.

Ngủ đủ giấc giúp cải thiện chức năng của các cơ quan trong cơ thể, trong đó có đại tràng.

Thường xuyên vận động thể dục

Vận động thể dục thể thao thường xuyên giúp mọi hoạt động của hệ tiêu hoá diễn ra dễ dàng, giúp cho hệ tiêu hoá khoẻ mạnh, tăng sức đề kháng cho cơ thể, bảo vệ cơ thể khỏi các yếu tố có hại xâm nhập vào đại tràng.

Tập thể dục giúp nâng cao chức năng của hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể.

Tập thể dục giúp nâng cao chức năng của hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể.

Hạn chế căng thẳng, stress

Mặc dù căng thẳng không gây viêm loét đại tràng, nhưng việc kiểm soát sự căng thẳng có thể làm giảm tần suất xuất hiện các triệu chứng. Khi bị stress cơ thể sẽ có hiện tượng rối loạn nhu động ruột. Hãy giữ bản thân một tinh thần thoải mái nhất, tránh stress bằng cách đọc sách, nghe nhạc hay tham gia các hoạt động ngoài trời,…

Kiểm soát stress có thể làm giảm nguy cơ xuất hiện các triệu chứng viêm đại tràng.

Kiểm soát stress có thể làm giảm nguy cơ xuất hiện các triệu chứng viêm đại tràng.

Xem thêm:

  • 7 cách chữa viêm đại tràng tại nhà đơn giản, hiệu quả.
  • Đi cầu ra máu tươi là biểu hiện của bệnh gì?

Bây giờ có lẽ bạn đã không còn thắc mắc về câu hỏi người bị viêm đại tràng nên ăn gì rồi đúng không. Hãy chia sẻ bài viết này tới bạn bè và người thân của mình nhé.

Nguồn tham khảo
  • Ulcerative colitishttps://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ulcerative-colitis/symptoms-causes/syc-20353326
  • What Should I Eat?https://www.crohnscolitisfoundation.org/diet-and-nutrition/what-should-i-eat#:~:text:Fiber%2Drich%20foods%3A%20oat%20bran,%2C%20eggs%2C%20nuts%2C%20and%20tofu
  • Foods to eat and avoid with ulcerative colitishttps://www.medicalnewstoday.com/articles/317836#foods-to-avoid
  • Living with – Ulcerative colitishttps://www.nhs.uk/conditions/ulcerative-colitis/living-with/

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *